Cisy Raciborskiego Parku Krajobrazowego: Tajemnicze drzewa przeszłości

CISY RACIBORSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO: TAJEMNICZE DRZEWA PRZESZŁOŚCI

Cisy Raciborskiego Parku Krajobrazowego to niezwykle ważny skarb przyrody Polski. Są to drzewa o wyjątkowej urodzie, które rosną na obszarze jednego z najpiękniejszych parków krajobrazowych w Polsce. Cisy jeszcze do niedawna były obiektem ludzkiej konsumpcji, ale już od kilkudziesięciu lat są pod ochroną, gdyż zagrażały im wyginięciem.

ZIEMIA W KRWI

Historia cisów w Polsce bierze swój początek w średniowieczu, kiedy to drzewa te traktowane były jako surowiec, z którego powstawały różnego rodzaju przedmioty codziennego użytku, od łuków, po podpory i kamioty do tartaku. Cięcie cisu wymagało wówczas zezwolenia od władzy – zapisy dotyczące cisów znajdują się w przywilejach Kazimierza Wielkiego i Andrzeja Zembowicza.

Niestety, cis w Polsce prawie zniknął z powodu wycinania lasów i wytwarzania z niego przedmiotów. Po I Wojnie Światowej począł się okres polonizacji na Śląsku, co pociągnęło za sobą przymusowe usuwanie drzewostanu, zastępując go “polskim” dębem lub sosną. Wielu Ślązaków pamięta ciągnące się przez całą noc ryczenie motorów wyciągarki, które wydobywały ciężkie drewno z parków.

W końcu cisy znaleźli swoją ochronę w Parku Krajobrazowym, którego odnowienie zaczęło się w 1970 roku. Obecnie cis w Polsce można spotkać przede wszystkim w Cisowej Skale w Parku Krajobrazowym “Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Płockie”, w Puszczy Białowieskiej, w Pieninach, Górach Świętokrzyskich, a także w Raciborskim Parku Krajobrazowym.

CIEKAWOSTKI O CISACH

• Najciekawsze cis w Polsce znajduje się w Cisowej Skale, jest to “Adam” o wieku około 530 lat i obwodzie 6,5 metra.

• Największy cis w Polsce rośnie w Puszczy Białowieskiej i ma 675 cm obwodu i 17,5 m wysokości.

• Według legendy drzewa takie jak cisy pełniły rolę znaków granicznych, co potwierdzają zapisy w przywilejach i kronikach wieków średnich.

• Cis męski kwitnie tylko raz na 20-30 lat, a żeński owocuje tylko około raz na 100 lat.

• Najstarsze cisówki w Polsce, to drzewa o wieku około 2,5 tysiąca lat.

• Cisy są gatunkiem o bardzo silnym charakterze, są odporne na zanieczyszczenia, choroby, pasożyty i wiatry.

WARTO OCHRONIĆ CISY

Z powodu wartości kulturowej i przyrodniczej, a także trudności z ich uprawą, cisy można spotkać tylko w nielicznych miejscach. Ich status wymaga ochrony nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Drzewa te, jako element krajobrazu, są obecnie jednym z najważniejszych symboli naszych korzeni i tradycji.

Ochrona cisu Raciborskiego Parku Krajobrazowego to nie tylko dbanie o nasze dziedzictwo i kulturę, ale przede wszystkim poczucie odpowiedzialności za przyszłość naszej planety.